Sâm cho người già ? Gợi ý sản phẩm và cách dùng chi tiết. Một vài lưu ý cẩn trọng !!!
Ở tuổi già, chức năng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể cũng đang vào thời kỳ lão hóa. Thời điểm này, người già mới bắt đầu tìm đến các thực phẩm bồi bổ sức khỏe, kéo dài tuổi thọ. Trong khi đó, nhân sâm vốn được biết đến là thảo dược đứng đầu ở châu Á. Thậm chí tương truyền còn có khả năng cải tử hoàn đồng.
Tuy nhiên sử dụng nhân sâm là “con dao hai lưỡi”. Cần đặc biệt lưu ý và cẩn trọng khi sử dụng, tránh “rước họa vào thân”
Phần 1. Công dụng sâm cho người già
Sâm, người già và tim mạch
Đối với tim mạch, nguồn cơn nguyên nhân phát bệnh lớn nhất là do cholesterol xấu cao (LDL). Khi lượng mỡ trong máu cao, gây tắc nghẽn thành mạch, làm cản trở việc máu lưu thông. Kết quả tim nhận được ít máu và oxy hơn.
Bên cạnh đó, hoạt chất saponin trong sâm với tính năng như một chất xà phòng. Nó có tác dụng tẩy rửa thành mạch máu, giảm cholesterol xấu mà không ảnh hưởng đến cholesterol tốt (HDL). Như vậy có thể nói Sâm có khả năng giải quyết tận gốc nguyên nhân của tim mạch và mỡ máu.
Việc duy trì sử dụng sâm cho người già được khuyến khích sử dụng thường xuyên và đều đặn mỗi ngày. Tương lai còn có thể giảm nguy cơ tai biến ở tuổi già.
Sâm, người già và lão hóa
Lão hóa từ lứa tuổi trung niên không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn là vấn đề sức khỏe. Lão hóa sẽ dẫn đến suy giảm chức năng, tiềm tàng hệ lụy bệnh tật.
Rất may mắn, nghiên cứu chỉ ra rằng trong hồng sâm có 4 loại hoạt chất chống oxy hóa: phenolic, polysaccharide, Rb1 và Re. Sự cộng hưởng của 4 yếu tố này hẳn sẽ mang lại sự cải thiện đáng kể cho làn da, sắc vóc và sức khỏe.
Sâm, người già và đãng trí
Đãng trí là vấn đề liên quan thần kinh thường gặp ở lứa tuổi cao, mặc dù đang có dấu hiệu trẻ hóa.
Tuy nhiên đây không phải vấn đề khó giải quyết nếu có sự góp sức của hồng sâm. Bởi lẽ, thành phần Rg3, Rg1 có tác dụng hỗ trợ trí nhớ và Rf, Re, Rb1 là có tác dụng an thần và bảo vệ tế bào thần kinh. Như vậy sự phối hợp hoạt chất trên sẽ tác động duy trì sự ổn định của hệ thần kinh khi làm việc căng thẳng và khắc chế dấu hiệu đãng trí.
Sâm, người già và huyết áp
Vai trò của hồng sâm trong “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” được Giáo sư Đỗ Tất Lợi chứng minh là có công dụng điều hòa huyết áp.
Theo đó, ở liều lượng thấp hồng sâm làm co mạch máu, tăng nhịp tim và lực co tim. Kết quả là huyết áp được đưa về trị số bình thường. Ở liều lượng cao, hồng sâm làm giãn mạch máu đồng nghĩa giảm áp lực máu lên thành mạch và làm hạ huyết áp. Do đó Sâm đảm nhiệm vai trò cân bằng huyết áp, dùng được cho cả người già huyết áp thấp vào cao.
Sâm, người già và ung thư
Ung thư là một trong những căn bệnh tiềm tàng nguy hiểm bậc nhất hiện nay. Thay vì ngồi chờ “cửa tử” gọi tên, cần chủ động phòng ngừa từ sớm,
Nghiên cứu cho thấy hoạt chất Rh1-Rh2 trong sâm có khả năng ức chế sự phát triển khối u. Đồng thời bảo vệ gan, kiểm soát sự xuất hiện tế bào lạ trong cơ thể.
Dù việc sử dụng sâm ở những ngày đầu không cảm nhận được công dụng ngay, thực tế là dưỡng sinh cho cơ thể những yếu tố quan trọng, phòng ngừa bệnh tật ở tuổi già.
Phần 2. Gợi ý sâm cho người già và cách dùng chi tiết
Hồng sâm củ khô
Theo chứng minh, trong quy trình chế biến hồng sâm, sâm tươi được phơi dưới ánh nắng mặt trời sản sinh nhiều hoạt chất saponin hơn bình thường. Thực tế kiểm tra chỉ ra hồng sâm sau khi hấp sấy có lượng saponin gấp 3,4 lần so với sâm tươi. Vì vậy ở bất kì hoàn cảnh nào, hồng sâm luôn được khuyến khích sử dụng nhiều hơn sâm tươi.
>>Xem thêm: Saponin là gì ? Saponin trong hồng sâm có tác dụng gì ?
Từ xưa đến nay, hồng sâm củ khô là dòng sản phẩm được phần lớn các bác lớn tuổi ưa chuộng. Bởi vì dễ sử dụng, bảo quản được lâu, lại giữ được hương vị nguyên bản đậm đà của sâm nguyên chất.
Cách lựa chọn hồng sâm củ khô chất lượng
Phân biệt sâm củ khô chất lượng
Hiện nay thị trường Việt Nam bắt đầu xuất hiện hồng sâm khô hàng nhái. tuy nhiên bằng mắt thường có thể dễ dàng nhận thấy sự khác biệt:
- Màu sắc vỏ hộp: hàng chuẩn công ty sắc nét, không bị nhòe chữ
- Màu sắc củ khô: hàng đạt chuẩn, bên ngoài có phần thân trắng ngả dần màu hồng đậm về rễ. Khi cắt lát có màu hồng sẫm
Phân biệt hồng sâm củ khô chất lượng
Cách dùng hồng sâm củ khô
Thái lát sâm khô:
- Tại nhà: Hấp mềm sâm khô từ 15-20p bằng nồi hấp cách thủy. Sau đó dùng dao sắc thái lát mỏng từ 2-3mm.
- Thuê thái lát sâm khô bằng dao cầu tại các nhà thuốc đông y, hoặc đến hệ thống cửa hàng VHP Ginseng để được miễn phí
Ngậm nhai trực tiếp
Sau khi đã thái lát, sâm khô có thể dùng để ăn trực tiếp:
- Liều lượng: tối đa 3gram mỗi ngày, tương đương 2-3 lát sâm
- Thời gian: vào buổi sáng hoặc buổi trưa sau khi ăn. Hoặc bỏ túi đem theo mình, khi nào mệt mỏi có thể ngậm trực tiếp
- Lưu ý: Người già đang sử dụng thuốc huyết áp hoặc tiểu đường nên dùng cách xa thời gian uống thuốc
Hãm trà uống
Uống trà là thú vui lớn, rất tốt khi kết hợp với hồng sâm khô
- Liều lượng: tùy vào thể tích bình và số lượng người dùng mà dùng lượng sâm phù hợp
- Thời gian: nên dùng vào buổi sáng và trưa sau khi ăn
- Cách làm: hãm trà bằng nước sôi, có thể bỏ thêm cam thảo hoặc mật ong tạo vị ngọt. Hãm từ 3-4 lần và tận dụng bã sâm ăn trực tiếp.
>> Xem thêm: Cách pha trà sâm khô kết hợp hoa cúc, cam thảo, kỷ tử
Sâm ngâm mật ong
Đối với người già, sự kết hợp sâm và mật ong giống như “một mũi tên trúng 2 đích”, bởi sâm tình hàn và mật ong tính ấm. Khi kết hợp với nhau vừa tạo tính bình, hương vị đặc sắc, vừa phát huy tác dụng tốt nhất
>> Xem thêm: Công dụng sâm mật ong đối với người già ?
Tự ngâm sâm mật ong tại nhà
Như đã nói ở trên, sâm khô trong mọi hoàn cảnh luôn được ưu tiên sử dụng so với sâm tươi, bởi hoạt chất của nó. Vì vậy, khi lựa chọn làm sâm ngâm mật ong có thể sử dụng sâm khô thay sâm tươi truyền thống.
Sâm khô ngâm mật ong và cách dùng
Bước 1. Chọn Sâm khô
Sâm khô ngâm mật ong không nhất thiết phải chọn Thiên sâm. Sâm Good hay Premium đã vừa vặn đạt chuẩn. Thông thường ngâm từ hộp 150g - 300g có thể dùng từ 3-5 tháng.
Bước 2. Cắt lát sâm khô
Do tính chất hồng sâm củ khô hộp thiếc khá cứng và rắn, dùng dao cắt trực tiếp nguy hiểm và sâm khô sẽ bị vụn. Tốt nhất hấp mềm sâm khô bằng nồi cơm hoặc nồi hấp từ 20-30p, rồi thái lát mỏng, mỗi lát từ 2-3cm.
Bước 3. Lựa mật ong
Để có hũ sâm mật ong chất lượng nhất, nên kiểm tra mật ong đạt tiêu chuẩn nguyên chất hay chưa: Lấy 1 thìa nhỏ mật ong đun trên chảo nóng, nếu mật ong có dấu hiệu đổi màu và keo dính lại chắc chắn có pha thêm đường.
Bước 4. Tỉ lệ ngâm sâm khô mật ong
Tỉ lệ tuyệt vời nhất khi ngâm sâm khô mật ong là Bình - Mật ong - Sâm tương đương 350ml - 200ml - 150gr. Thực tế sâm khô đã qua chế biến nên không mất nhiều thời gian để ngâm. Có thể dùng ngay sau 1-2 tuần.
Bước 5. Bảo quản sâm khô mật ong
Lưu ý khi bảo quản sâm khô ngâm mật ong nên để nơi khô thoáng, thường xuyên vệ sinh miệng bình tránh gây dính và mốc do mật ong vương ra. Sau thời gian dài nếu mật ong sâm có tình trạng sủi bọt do mật ong chưa đạt chuẩn bị lên men, không nên sử dụng
Bước 6. Cách dùng sâm khô mật ong
Dùng sâm khô mật ong hợp lý nhất là pha 2 thìa với nước ấm dùng sau bữa ăn. Có thể ăn trực tiếp sâm khô bên trong nhưng tối đa không quá 3g mỗi ngày. Trẻ em khuyến khích nên dùng sâm mật ong liều lượng bằng 1/2 người lớn để tăng sức đề kháng.
Sâm tươi ngâm mật ong và cách dùng
Bước 1. Lựa chọn Sâm tươi
Mùa sâm tươi Hàn Quốc đỉnh điểm từ tháng 9-11, sâm tươi chắc củ, màu đẹp. Ngâm cùng mật ong có thể ngâm loại từ 6-8 củ/kg. Nếu ưa hình thức trưng bày có thể ngâm loại từ 4-5 củ/kg, củ to và nhiều rễ hơn.
Bước 2. Rửa sâm tươi
Đây là bước cực kỳ quan trọng. Phần lớn người dùng thường rửa hay chà sát quá kỹ sâm tươi để sạch đất, bào mòn hết lớp saponin thiết yếu ở bề mặt vỏ. Kinh nghiệm khi rửa sâm tươi nên ngâm nước từ 20-30p trước, sau đó dùng bàn chải gạt nhẹ đất cát trên củ sâm. Cuối cùng tráng qua một lớp rượu trắng khử trùng và để ráo.
Bước 3. Cắt lát sâm tươi
Cắt lát sâm tươi nhẹ nhàng hơn sâm khô vì khá mềm. Chia sâm tươi làm 2 phần gồm thân và rễ. Phần thân cắt lát mỏng từ 2-3cm. Phần rễ có thể chia độ dài khoảng 2-3 đốt ngón tay là phù hợp, sau này sẽ dễ sử dụng hơn
Bước 4. Tỉ lệ ngâm sâm tươi mật ong
Sâm tươi khi ngâm khá tốn diện tích. Ngâm 1kg sâm tươi thì dùng khoảng 1,2 lít mật ong. Tốt nhất chia ra các bình nhỏ khác nhau để phù hợp bảo quản và sử dụng
Bước 5. Bảo quản sâm tươi mật ong
Sâm tươi mật ong cần ngâm từ 3 tháng trở ra để sử dụng. Trong thời gian đó nên bịt kín nắp bình và bảo quản nơi khô ráo và thoáng mát
Bước 6. Cách dùng sâm tươi mật ong
Cách dùng sâm tươi mật ong tương tự như dùng sâm khô. Pha nước ấm uống trà mỗi ngày. Cơ bản vị sâm tươi sẽ ngái và khó uống hơn sâm khô, nên có thể dùng thêm táo đỏ hoặc bổ sung thêm vị ngọt.
>> Xem thêm: Uống sâm ngâm mật ong lúc nào tốt nhất ?
Sâm mật ong đóng gói sẵn
Đề cao tính tiện lợi và dễ dàng sử dụng cho dòng sâm mật ong, ngày nay đa dạng các sản phẩm mật ong có sẵn. Chỉ cần người dùng xé ra ăn trực tiếp hoặc pha trà trực tiếp dùng.
>> Xem thêm: Dùng sâm mật ong cho từng đối tượng cụ thể ?
Phần 3. Lưu ý khi sử dụng sâm đối với người già !!!
Dùng hồng sâm đối với người già giống “con dao 2 lưỡi” cần đặc biệt chú ý cách dùng để đạt hiểu quả tốt nhất:
Người bị viêm loét dạ dày cấp tính và xuất huyết
Trường hợp này tuyệt đối không sử dụng tất cả các loại nhân sâm. Vì sâm làm khí vượng huyết thịnh, khiến tình trạng xuất huyết nguy hiểm thêm.
Người bị đau bụng, đi ngoài, nôn mửa
Người xưa có câu kinh điển: “Phúc thống phục nhân sâm tắc tử”. Thực tế “phúc thống” dùng trong câu này ám chỉ triệu chứng đau bụng thuộc thể hàn, đau bụng “tiết tả”
Người cao huyết áp, tiền sử tai biến do xuất huyết não
Thực tế, sâm có tính lưu thông mạch máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, sự xuất hiện cục máu đông. Do vậy người bị tai biến do cục máu đông nên sử dụng sâm thường xuyên. Ngược lại người tai biến do xuất huyết não, tuyệt đối không dùng sâm làm máu chảy nhanh hơn.
Thuốc chống đông máu
Bản chất hồng sâm có tác dụng giống y hệt thuốc chống đông máu, tránh cục máu đông và ngăn chặn tắc nghẽn mạch máu. Do đó khi dùng cùng lúc 2 thứ này làm tác dụng chống đông máu cộng dồn, gây ra tình trạng quá liều. Nên dùng cách xa nhau và dùng sâm với liều nhỏ.
Thuốc trị tiểu đường
Sâm có khả năng giải phóng lượng đường trong máu rất cao. Khi dùng cùng với thuốc trị tiểu đường cũng sẽ gây ra tình trạng quá liều, tụt đường huyết nhanh. Vì vậy, dùng sâm đúng cách nên dùng cách xa thời gian uống thuốc tiểu đường ít nhất 2 giờ.