Ở tuổi già, chức năng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể cũng đang vào thời kỳ lão hóa. Thời điểm này, người già mới bắt đầu tìm đến các thực phẩm bồi bổ sức khỏe, kéo dài tuổi thọ. Trong khi đó, nhân sâm vốn được biết đến là thảo dược đứng đầu ở châu Á. Thậm chí tương truyền còn có khả năng cải tử hoàn đồng.
Tuy nhiên sử dụng nhân sâm là "con dao hai lưỡi". Cần đặc biệt lưu ý và cẩn trọng khi sử dụng, tránh "rước họa vào thân"
Phần 1. Công dụng sâm cho người già
Sâm, người già và tim mạch
Đối với tim mạch, nguồn cơn nguyên nhân phát bệnh lớn nhất là do cholesterol xấu cao (LDL). Khi lượng mỡ trong máu cao, gây tắc nghẽn thành mạch, làm cản trở việc máu lưu thông. Kết quả tim nhận được ít máu và oxy hơn.
Bên cạnh đó, hoạt chất saponin trong sâm với tính năng như một chất xà phòng. Nó có tác dụng tẩy rửa thành mạch máu, giảm cholesterol xấu mà không ảnh hưởng đến cholesterol tốt (HDL). Như vậy có thể nói Sâm có khả năng giải quyết tận gốc nguyên nhân của tim mạch và mỡ máu.
Việc duy trì sử dụng sâm cho người già được khuyến khích sử dụng thường xuyên và đều đặn mỗi ngày. Tương lai còn có thể giảm nguy cơ tai biến ở tuổi già.
Sâm, người già và lão hóa
Lão hóa từ lứa tuổi trung niên không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn là vấn đề sức khỏe. Lão hóa sẽ dẫn đến suy giảm chức năng, tiềm tàng hệ lụy bệnh tật.
Rất may mắn, nghiên cứu chỉ ra rằng trong hồng sâm có 4 loại hoạt chất chống oxy hóa: phenolic, polysaccharide, Rb1 và Re. Sự cộng hưởng của 4 yếu tố này hẳn sẽ mang lại sự cải thiện đáng kể cho làn da, sắc vóc và sức khỏe.
Sâm, người già và đãng trí
Đãng trí là vấn đề liên quan thần kinh thường gặp ở lứa tuổi cao, mặc dù đang có dấu hiệu trẻ hóa.
Tuy nhiên đây không phải vấn đề khó giải quyết nếu có sự góp sức của hồng sâm. Bởi lẽ, thành phần Rg3, Rg1 có tác dụng hỗ trợ trí nhớ và Rf, Re, Rb1 là có tác dụng an thần và bảo vệ tế bào thần kinh. Như vậy sự phối hợp hoạt chất trên sẽ tác động duy trì sự ổn định của hệ thần kinh khi làm việc căng thẳng và khắc chế dấu hiệu đãng trí.
Sâm, người già và huyết áp
Vai trò của hồng sâm trong "Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam" được Giáo sư Đỗ Tất Lợi chứng minh là có công dụng điều hòa huyết áp.
Theo đó, ở liều lượng thấp hồng sâm làm co mạch máu, tăng nhịp tim và lực co tim. Kết quả là huyết áp được đưa về trị số bình thường. Ở liều lượng cao, hồng sâm làm giãn mạch máu đồng nghĩa giảm áp lực máu lên thành mạch và làm hạ huyết áp. Do đó Sâm đảm nhiệm vai trò cân bằng huyết áp, dùng được cho cả người già huyết áp thấp vào cao.
Sâm, người già và ung thư
Ung thư là một trong những căn bệnh tiềm tàng nguy hiểm bậc nhất hiện nay. Thay vì ngồi chờ "cửa tử" gọi tên, cần chủ động phòng ngừa từ sớm,
Nghiên cứu cho thấy hoạt chất Rh1-Rh2 trong sâm có khả năng ức chế sự phát triển khối u. Đồng thời bảo vệ gan, kiểm soát sự xuất hiện tế bào lạ trong cơ thể.
Dù việc sử dụng sâm ở những ngày đầu không cảm nhận được công dụng ngay, thực tế là dưỡng sinh cho cơ thể những yếu tố quan trọng, phòng ngừa bệnh tật ở tuổi già.
Phần 2. Gợi ý sâm cho người già và cách dùng chi tiết
Hồng sâm củ khô
Theo chứng minh, trong quy trình chế biến hồng sâm, sâm tươi được phơi dưới ánh nắng mặt trời sản sinh nhiều hoạt chất saponin hơn bình thường. Thực tế kiểm tra chỉ ra hồng sâm sau khi hấp sấy có lượng saponin gấp 3,4 lần so với sâm tươi. Vì vậy ở bất kì hoàn cảnh nào, hồng sâm luôn được khuyến khích sử dụng nhiều hơn sâm tươi.
Từ xưa đến nay, hồng sâm củ khô là dòng sản phẩm được phần lớn các bác lớn tuổi ưa chuộng. Bởi vì dễ sử dụng, bảo quản được lâu, lại giữ được hương vị nguyên bản đậm đà của sâm nguyên chất.
Cách lựa chọn hồng sâm củ khô chất lượng
Hiện nay thị trường Việt Nam bắt đầu xuất hiện hồng sâm khô hàng nhái. tuy nhiên bằng mắt thường có thể dễ dàng nhận thấy sự khác biệt:
- Màu sắc vỏ hộp: hàng chuẩn công ty sắc nét, không bị nhòe chữ
- Màu sắc củ khô: hàng đạt chuẩn, bên ngoài có phần thân trắng ngả dần màu hồng đậm về rễ. Khi cắt lát có màu hồng sẫm.
Cách dùng hồng sâm củ khô
Thái lát sâm khô:
- Tại nhà: Hấp mềm sâm khô từ 15-20p bằng nồi hấp cách thủy. Sau đó dùng dao sắc thái lát mỏng từ 2-3mm.
- Thuê thái lát sâm khô bằng dao cầu tại các nhà thuốc đông y, hoặc hệ thống cửa hàng VHP Ginseng để được miễn phí
Ngậm nhai trực tiếp
Sau khi đã thái lát, sâm khô có thể dùng để ăn trực tiếp:
- Liều lượng: tối đa 3gram mỗi ngày, tương đương 2-3 lát sâm
- Thời gian: vào buổi sáng hoặc buổi trưa sau khi ăn. Hoặc bỏ túi đem theo mình, khi nào mệt mỏi có thể ngậm trực tiếp
- Lưu ý: Người già đang sử dụng thuốc huyết áp hoặc tiểu đường nên dùng cách xa thời gian uống thuốc
Hãm trà uống
Uống trà là thú vui lớn, rất tốt khi kết hợp với hồng sâm khô
- Liều lượng: tùy vào thể tích bình và số lượng người dùng mà dùng lượng sâm phù hợp
- Thời gian: nên dùng vào buổi sáng và trưa sau khi ăn
- Cách làm: hãm trà bằng nước sôi, có thể bỏ thêm cam thảo hoặc mật ong tạo vị ngọt. Hãm từ 3-4 lần và tận dụng bã sâm ăn trực tiếp.
>> Xem thêm: Cách pha trà sâm khô kết hợp hoa cúc, cam thảo, kỷ tử
Sâm ngâm mật ong
Đối với người già, sự kết hợp sâm và mật ong giống như "một mũi tên trúng 2 đích", bởi sâm tình hàn và mật ong tính ấm. Khi kết hợp với nhau vừa tạo tính bình, hương vị đặc sắc, vừa phát huy tác dụng tốt nhất
>> Xem thêm: Công dụng sâm mật ong đối với người già ?
Tự ngâm sâm mật ong tại nhà
Như đã nói ở trên, sâm khô trong mọi hoàn cảnh luôn được ưu tiên sử dụng so với sâm tươi, bởi hoạt chất của nó. Vì vậy, khi lựa chọn làm sâm ngâm mật ong có thể sử dụng sâm khô thay sâm tươi truyền thống.
Sâm mật ong đóng gói sẵn
Đề cao tính tiện lợi và dễ dàng sử dụng cho dòng sâm mật ong, ngày nay đa dạng các sản phẩm mật ong có sẵn. Chỉ cần người dùng xé ra ăn trực tiếp hoặc pha trà trực tiếp dùng.
Phần 3. Lưu ý khi sử dụng sâm đối với người già !!!
Dùng hồng sâm đối với người già giống "con dao 2 lưỡi" cần đặc biệt chú ý cách dùng để đạt hiểu quả tốt nhất:
Người bị viêm loét dạ dày cấp tính và xuất huyết
Trường hợp này tuyệt đối không sử dụng tất cả các loại nhân sâm. Vì sâm làm khí vượng huyết thịnh, khiến tình trạng xuất huyết nguy hiểm thêm.
Người bị đau bụng, đi ngoài, nôn mửa
Người xưa có câu kinh điển: “Phúc thống phục nhân sâm tắc tử”. Thực tế “phúc thống” dùng trong câu này ám chỉ triệu chứng đau bụng thuộc thể hàn, đau bụng “tiết tả”
Người cao huyết áp, tiền sử tai biến do xuất huyết não
Thực tế, sâm có tính lưu thông mạch máu, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch, sự xuất hiện cục máu đông. Do vậy người bị tai biến do cục máu đông nên sử dụng sâm thường xuyên. Ngược lại người tai biến do xuất huyết não, tuyệt đối không dùng sâm làm máu chảy nhanh hơn.
Thuốc chống đông máu
Bản chất hồng sâm có tác dụng giống y hệt thuốc chống đông máu, tránh cục máu đông và ngăn chặn tắc nghẽn mạch máu. Do đó khi dùng cùng lúc 2 thứ này làm tác dụng chống đông máu cộng dồn, gây ra tình trạng quá liều. Nên dùng cách xa nhau và dùng sâm với liều nhỏ.
Thuốc trị tiểu đường
Sâm có khả năng giải phóng lượng đường trong máu rất cao. Khi dùng cùng với thuốc trị tiểu đường cũng sẽ gây ra tình trạng quá liều, tụt đường huyết nhanh. Vì vậy, dùng sâm đúng cách nên dùng cách xa thời gian uống thuốc tiểu đường ít nhất 2 giờ.